Op 5 juli 2025 viert de gehele Parkstraat feest in de voortuinen wegens de afronding van de grote renovatie die de ‘vloerbedekking’ van de straat – inclusief de werkzaamheden aan de riool-afvoerbuis – en vooral de nieuwe aanplant van alle groen in samenwerking met het buurtgroenbedrijf.

Dit is een aardige aanleiding voor de Werkgroep Erfgoed Spijkerkwartier, om even terug in de tijd te keren. Hoe was het ooit? Hoe was het begin van de Parkstraat, daar en toen?

Feit is dat H.J. Heuvelink op 22 april 1871 de grond kocht voor de Parkstraat om huizen aan te bouwen, voor de som van ruim f 40.000 (gulden). Daarover later meer.

Dit bericht wil eerst meer beeld geven van hoe het begin was, ook met de wijk ‘Spijkerkwartier’, met deze kaart.
De kaart uit 1867 werd 14 jaar later gepubliceerd dan het bekende eerste plan Heuvelink uit 1853. In 1867 was de bouw toen nog niet in de versnelling, maar toch zijn er al veel herkenbare details op de kaart te herkennen. En de Parkstraat werd pas 4 jaar later (1871) ‘verkocht’ voor de bouw van huizen, kunnen we stellen dat dit de oudst bekende datum is van de straatnaam?

De Parkstraat is als naam dus bekend sinds 1871. Weten hoe oud eigenlijk de naam “Spijkerkwartier” is? Kijk dan hier in het nationaal krantenarchief delpher voor het artikel via deze directe link. Daaruit blijkt dat pas in het jaar 1905 (zaterdag 19 juli 1905) de naam van de wijk voor het eerst in de krant verscheen.

In 1867 is het gebied ongeveer nog net zo leeg als bij de start van de aanloop naar de uitvoering van het uitgebrachte ‘Plan Heuvelink’ (1853), zoals hieronder (deels) afgebeeld.
(Heuvelink 1853, bron: Gelders Archief, opent in een nieuwe tab: link)

Het duurde tot in het jaar 1905 eer de naam “Spijkerkwartier” het eerste levenslicht zag. En zo is er sinds 1867 aan de toenmalig al bijzondere wijk gedurende reeds 28 jaar gebouwd.

KAART Arnhem 1867: (bijschrift: Gelderland Deel 2 van de Gemeenteatlas van Nederland naar officiele bronnen bewerkt / J. Kuyper. Leeuwarden : H. Suringar, 1865-1869)

PLATTEGROND Arnhem 1905 die 28 jaar later is uitgebracht

Met als toelichting door het Gelders Archief:
Plattegrond van Arnhem, met een lijst van bijzondere gebouwen (124 nrs), nr. 124: Missiehuis. De nummers van de lijst zijn niet steeds gelijk. Nieuwe bestemming van de gebouwen is bijgehouden. Bv. 115, bij kaart nr. 84. De Sociëteit Sint Jan, MC, kaartnr. 85, is 115: Insp. v.d. Arbeid. Zo wijzigt ook op andere nummers de bestemming van de gebouwen. Lijst met scholen: Instiuut Walburg (kaartnr. 84) heet weer Instituut Meyer. Verklaring van o.a. Oosterstoomtram, Paardentram, en grenzen van de kom van de Gemeente. Nieuwbouw: Burgermeesterskwartier.

Met dank aan Gelders Archief en Delpher.